Agencija za civilno vazduhoplovstvo je usvojila Izvještaj o događajima za 2023. godinu, čiji je cilj poboljšanje sigurnosti vazdušnog saobraćaja i promocija mjera za sprečavanje ponavljanja događaja od značaja za sigurnost.
Na globalnom nivou, 2023. bila je najsigurnija godina u komercijalnom civilnom vazduhoplovstvu.
Tokom prošle godine, prijavljeno je ukupno 452 događaja u crnogorskom vazdušnom prostoru, kao i u inostranstvu, ukoliko su u njima učestvovali vazduhoplovi iz civilnog registra u Crnoj Gori. Od toga, tri su klasifikovana kao nesreća, a u njima nije bilo stradalih.
Radi se o dva događaja u generalnoj avijaciji, u kojima su učestvovali vazduhoplovi registrovani u inostranstvu, i jedan u padobranstvu, gdje je učestvovao strani državljanin, zaključeno je u godišnjem Izvještaju o događajima za 2023. godinu koji je Agencija usvojila.
Tokom prošle godine, na svjetskom nivou je došlo do skoro potpunog oporavka vazdušnog saobraćaja i na nivou je od 94,1% u odnosu na 2019. godinu.
Kada se radi o nivou vazdušnog saobraćaja iznad terotorija Crne Gore i Srbije (vazdušni prostor u kome SMATSA doo pruža uslugu kontrole letenja), u poređenju sa 2019. godinom, obim saobraćaja je na oko 118%, što je jasan indikator oporavka vazdušnog saobraćaja.
Nastavljen je oporavak na međunarodnim aerodromima u Crnoj Gori u 2023. godine. Operacije na Aerodromu Podgorica su na nivou od oko 98% u odnosu na 2019. godinu. Na Aerodromu Tivat, nakon što je lani zabilježen pad broja operacija, u 2023. godini je došlo do rasta od oko 15%, te je na nivou od oko 78% u odnosu na 2019. godinu.
Najviše prijavljenih događaja je iz tri kategorije:
Kategorija OTHR (other), koja uključuje sve događaje koji se ne mogu svrstati u neku od unaprijed određenih kategorija, izdvajaju se događaji povezani sa nestabilnim prilazima - UNST.
BIRD (Birdstrikes) - događaji kolizije ptice i vazduhoplova. Povećano prisustvo ptica je, između ostalog, uslovljeno osobenostima lokaliteta u blizini međunarodnih aerodroma (priroda, rezervati, kanjoni rijeka, velika površina pod vinogradom), ali i činjenicom da je Crna Gora na migracionom koridoru ptica na pravcu sjever - jug, kao i problemom divljih deponija i nekontrolisanog odlaganja smeća koje predstavlja izvor hrane za ptice.
SEC (Security) - događaji povezani sa bezbjednošću vazdušnog saobraćaja, gdje se izdvaja veliki broj prijava ometanja laserom.
Analizirajući i druge kategorije u prijavljenim događajima, identifikovan je relativno stabilan trend događaja koji se odnose na tehničku ispravnost vazduhoplova (ali bez uticaja na sigurnost letenja), vanredne situacije zbog zdravstvenog stanja putnika (medical), događaji kategorije WILD, WSTRW, RAMP događaji i sl.
Na osnovu svega navedenog, može se smatrati da je sigurnost vazdušnog saobraćaja u Crnoj Gori na prihvatljivom nivou, pri čemu je neophodno da vazduhoplovni subjekti realno sagledavaju trendove sopstvenih operacija, identifikuju opasnosti, analiziraju rizike i preduzimaju mjere za umanjenje tako identifikovanih rizika.
Ovakav pristup vazduhoplovnih subjekata omogućava stvaranje efikasnog sistema upravljanja sigurnošću, upravljanje svim analiziranim rizicima i efikasno praćenje trenda sigurnosti operacija vazdušnog saobraćaja u Crnoj Gori.
Agencija će instrumentom redovnog nadzora i inspekcija nastaviti da provjerava i utvrđuje stepen implementacije navedenog, kao i postupanje vazduhoplovnih subjekata u skladu sa pozitivnim trendom sopstvenih operacija i identifikovanim opasnostima.
